Bu yazıda Namaz Sûreleri diye bilinen “kısa sûrelerde varlıklar, canlılar, kişiler, topluluklar, toplumlar, milletler” genel başlığı altında bir özel başlık olarak Fîl Sûresi’nde geçen Fîl Topluluğu’nu ve Kuş Topluluğunukonu edineceğim.

Mekke döneminde inmiş olan Fîl Sûresi, beş (5) âyet olup Fîllerle donanmış ordusuyla Kâ’be’yi yıkmaya gelen Ebrehe’nin ve ordusunun helâk edilişini konu edindiği için bu adı almıştır.

Önce kısaca sûrenin ayetlerini ve anlamlarını okuyalım.[1]

 بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحٖيمِ

Rahmân ve Rahîm olan Allah´ın adıyla

اَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِاَصْحَابِ الْفٖيلِؕ

Rabbinin, Fîl sahiplerine ne yaptığını görmedin mi? ﴾1﴿

اَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فٖي تَضْلٖيلٍۙ

Onların tuzaklarını boşa çıkarmadı mı? ﴾2﴿

وَاَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْراً اَبَابٖيلَۙ

تَرْمٖيهِمْ بِحِجَارَةٍ مِنْ سِجّٖيلٍࣕۙ

فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ

Üzerlerine balçıktan pişirilmiş taşlar atan sürü sürü kuşlar gönderdi.

Nihayet onları yenilmiş ekin yaprakları haline getirdi. ﴾3-5﴿

…

Allah, Elçisi’ne hitabederek, “Rabbinin, Fîl sahiplerine ne yaptığını görmedin mi?! Rabbin, onların tuzaklarını boşa çıkarmadı mı?! Rabbin, onların üzerlerine balçıktan pişirilmiş taşlar atan sürü sürü kuşlar göndermedi mi ve (hemen anında) onları yenilmiş ekin yaprakları haline getirmedi mi?!” buyurmaktadır.

“Rabbinin Fîl sahiplerine, Fîl topluluğuna neyi, neler(i), nasıl yaptığını gördün ya!”, “Rabbinin, Fîl topluluğuna yaptığını nasıl yaptığını görmedin mi, bilmiyor musun!” biçiminde de anlaşılabilir ilk ayet.

Olayın bilindiğine, olayın bilgisinin neredeyse yeni ve yaygın olduğuna, yabancı olunmadığına vurgulama ve dikkat çekme bulunmaktadır ilk ayetin okunuşunda.

İkinci ayette Fîl sahiplerinin kurmuş oldukları tuzağın hedefini tutmadığı, kapanın kapmadığı; tam tersine tuzağın hedefinin Allah tarafından saptırıldığı belirtilmektedir.

Üçüncü ve dördüncü ayetlerde ise Fîl ordusunun tuzağının hedefinin saptırılmasında kullanılan araçlar olarak ilkin/de ordunun, fîlin, askerlerin üzerine kuş sürüsünün, uçan ebâbîllerin gönderildiği; ardından ikincisinde ise bu uçan ebâbîl topluluğunun, fîl topluluğu ve ordusu siccîl taşları attıkları belirtilmektedir.

Son ayette ise, Fîl sahiplerinin, Fîl ordusunun, Fîl topluluğunun, üzerlerine siccîl taşları atılır atılmaz yenilmiş ekinlere benzediği vurgulanmaktadır.

Fîl sûresindeki ayetlerde anlatılan durum budur.

Fîl ashabı kimdir?

Fîl nedir?

Fîl, Hangi fîldir?

Fîl ashabının komutanı kimdir?

Fîl topluluğu ve ordusunun tuzağı nedir?

Bütün bu soruların cevaplarını sûrede bulamıyoruz, bize anlatılmıyor.

Sûreden anlaşılan Fîl topluluğunun durumu ve başına gelenlerin Allah’ın Elçisi ve gönderildiği topluluk tarafından biliniyor olduğudur.

...

Koskoca Yemen bölgesi Sana Hükümdarı Ebrehe, Kâbe ile rekabet amacıyla yaptırdığı mekâna, bir Kureyşli pislediği ve kendisini küçük düşürdüğü için onun mensub olduğu yerde bulunan Ka'be'yi yıkmak üzere ordu hazırlayıp yola çıkıyor.

O kadar heybetli, güçlü, kalabalık bir ordu ki önünde o günün hiçbir güç ve kuvvetinin durması, dayanması mümkün değil.

Herkes kaçmış, sinmiş, evlerine çekilmiş.

Mekke adına savunma yapmak için hiçbir kimse yok ortalıkta.

Mekke'nin ileri gelenlerinden Hz. Peygamber'in dedesi Abdülmuttalib, yayılan develerini toplamak için Ebrehe'nin ordusunun bulunduğu yöne doğru gidince; bakmış ki Abdülmuttalib develerini topluyor.

Biraz da alaylı bir sesle, "Ben de sanmıştım ki Ka'be'yi yıkmamayayım diye bana yalvarmaya geldin. Oysa sen develerinin peşindeymişsin. Ka'be, senin ve Kureyş'in umurunda değilmiş!." 

Abdülmuttalib ilginç cevabını vermiş: "Ben develerin sahibiyim. Develerimi almaya, korumaya geldim. Ka'be'nin Sahibi var ve O, onu korur, koruyacaktır."

...

Fîl topluluğu ve ordusu, tuzak kurmuş, tuzakları hedefinden saptırılmıştır ve başlarına tuzaklarında kullandıkları cüssesi, hayvanlar âleminde en büyük ve güçlü olan fîlin aksine küçücük kuşlar tarafından atılan küçücük taşlar isabet ettirilerek belalar getirilmiştir.

Yazı başlığı yaptığımız soruyu yeniden sorup konuyu bağlamaya çalışalım.

Yumruk Kadar Kuşlar, Dev Gibi Fil Ordusunu Yener mi?

Neden yenmesin ki!

Yenmiş işte!

Hem yumruk kadar kuşlardan haberdar olan yoktu ki!

Normalde böyle bir olay olacağı, hatta olduğu anlatılsa bile insanların çoğunun inanası gelmez sanki.

Hatta anlatanı hikaye uydurmakla, masal anlatma, mübalağa sanatı icra etmekle, abartılı bulmakla bile yorumlayanlar olabilir.

Kureyş ve Kureyş'in önde gelenleri bile "Fil vakası" diye bilinen olay, kendi başlarına gelmemiş olsaydı; Hz. Peygamber, Fil Sûresi'ni kendilerine okuduğu, aktardığı vakit onun elçiliğine inanmadığı gibi böyle bir olauı uydurmakla suçalayabilecekti. 

...

Sonuç olarak belirtelim ki alınması gereken ders, Allah’a tuzak kuranların tuzaklarının hedefinin, Allah tarafından saptırılacağı ve tuzak kuranların başına musibetler geleceğidir.

Allah, bizleri daim iyi olanlar insanlar olarak, iyiler arasında yaşatsın, kendisine ve insanlara tuzak kuranlardan uzak tutsun.

Selam ile.